Η δεξαμενή του θεού

Μεγάλωσα σε μια έντονα θρησκευόμενη οικογένεια, παγιδευμένος σαν ψάρι μέσα σε μια δεξαμενή πεποιθήσεων, όπου η κάθε προσπάθεια απόδρασης θα σήμαινε αιώνια κόλαση. Σε όλους του τοίχους του σπιτιού υπήρχαν εδάφια της Αγίας Γραφής και οι θεολογικές συζητήσεις στο σπίτι ήταν μέρος της καθημερινότητας. Μέχρι τα τριάντα μου είχα αποστηθίσει σχεδόν όλη την Καινή Διαθήκη. Όπως ο Έρτογαν ετσι κι εγώ, νόμιζα πως ακολουθούσα την φωνή του θεού. Πίσω από κάθε καταστροφή έβλεπα τον θυμό ενός τιμωρού θεού να εκδικείται την αμαρτωλή ανθρωπότητα που αρνιόταν να υποταχτεί στο θέλημα του. Και σε κάθε καλό, πάλι ο θεός… ήταν με τις καλές του…

Δεν είναι εύκολο να ξεφύγεις από τα αγιασμένα ύδατα μιας τέτοιας δεξαμενής, όταν από παιδί σου έχει γίνει πλύση εγκεφάλου. Πρέπει να υπακούσεις να σωθείς από την κατάρα και η κατάρα είναι μέσα στο όχημα που μεταφέρει την ψυχή σου… το σώμα. Πρέπει να το υποτάξεις, να το μαστιγώσεις και να του αρνηθείς κάθε χαρά, κάθε ευχαρίστηση και κάθε ηδονή. Αν είσαι γυναίκα ακόμη χειρότερα. Το σώμα σου δεν σου ανήκει. Είσαι ιδιοκτησία του άντρα σου και μετά του θεού. Αν δεν φορείς μαντίλα, αν δεν σταυροκοπιέσαι, αν δεν ντύνεσαι σεμνά, αν δεν υπακούς τον άντρα σου, θα πέσουν τα κτήρια να σε πλακώσουν. Είναι τρόμος ο θεός… αρχιτρομοκράτης…

Ανάλογα με το πως σου έχουν επεξηγήσει το θεό, από φόβο μη χαθείς είσαι έτοιμος/η να κάνεις τα πάντα. Δεν πάει καιρός που βλέπαμε στο Ιράκ και την Συρία τη δράση του Χαλιφάτου. Θρησκευόμενοι άνθρωποι αποκεφάλιζαν «αμαρτωλούς» μπροστά στις κάμερες, για να ικανοποιήσουν το θέλημα του θεού… ανθρωποθυσίες… Γυναίκες και κοριτσάκια πουλιούνταν στα παζάρια σαν πραμάτεια. Αρχαία πολιτιστικά μνημεία που άντεξαν για αιώνες μέσα στην φθορά του χρόνου κατεδαφίστηκαν… γιατί κάποιοι άκουσαν να τους μιλά ο θεός. Αν ο θεός κάνει όλα αυτά τα κακά, τον μπάσταρδο τον σατανά τί τον θέλουμε;   

Κατανοώ πλήρως αυτή την αρχέγονη ανάγκη του ανθρώπου να πιστεύει σε κάποιο ανώτερο ον, υπαρκτό ή μη δεν έχει σημασία. Το πρόβλημα ξεκινά από την στιγμή που κάποιος ηγέτης πιστεύει ότι είναι ο εκλεκτός του όποιου θεού και ακολουθεί την φωνή του. Ποτέ δεν μπορείς να υποψιαστείς τι οδηγίες μπορεί να έρθουν από το υπερπέραν. Μπορεί ο θεός το πρωί να πει, «μοίρασε χρυσάφι στο λαό» και το βράδυ να πει, «σφάξε τον».

Ο Τζορτζ Ουάσινγκτον πίστευε ότι τον καθοδηγούσε ο θεός όταν εξολόθρευε ινδιάνους. Ο Φράνκο στην Ισπανία πίστευε ότι η δικτατορία του ήταν η βούληση του θεού. Ο Κιμ Γιονγκ Ιλ, πρώην ηγέτης της Βόρειας Κορέας ισχυρίζονταν ότι είχε θρησκευτική επαφή και εξουσία από τους προγόνους του. Ο Αδόλφος Χίτλερ ισχυριζόταν ότι είχε εκλεκτική επαφή με τον θεό και ότι οι ενέργειές του εξυπηρετούσαν το θέλημα του. Ο Μπενίτο Μουσολίνι θεωρούσε τον εαυτό του ως απόστολο του θεού για να αναγέννηση την Ιταλία. Ο Ιντι Αμίν Νταντά ισχυριζόταν ότι είχε επικοινωνία με τους θεούς και ήταν ο εκλεκτός τους. Δέστε τι έκαναν όλοι αυτοί οι «εκλεκτοί» στο λαό τους και όχι μόνον.

Όταν ένας «εκλεκτός» ανέβει στην εξουσία και η καρέκλα μετατρέπεται σε θρόνο, δεν είναι δύσκολο να το καταλάβει κανείς τι θα επακολουθήσει. Το έχουμε δει ξανά και ξανά να επαναλαμβάνεται μέσα στην ιστορία. Και το πρώτο θύμα είναι πάντοτε η γυμνή αλήθεια κι όποιος τολμήσει να γίνει φορέας της. Εκεί όπου απαγορεύεται η άσκηση κριτικής και το δικαίωμα στην αμφισβήτηση, δεν μπορεί να υπάρξει πραγματική ελευθερία.

Το μόνο θείο δώρο που μπορεί να δοθεί στο λαό, είναι χαρά και ευημερία. Να είναι ερωτευμένος ο πολίτης με τη ζωή. Ο πραγματικά εκλεκτός αυτά θα δώσει στο λαό του κι ας κοιμάται τα βράδια νηστικός στο αντίσκηνο. Ενός τέτοιου εκλεκτού, τον θεό του θα λάτρευα κι ας ήταν αέρας κοπανιστός.

Τόνι Αγκαστινιώτης

28 Μαΐου 2023

Tanrının havuzu

Aşırı dindar bir ailede büyüdüm… Kaçmaya çalışmanın, ebedi cehennem anlamına geleceği bir inanç havuzunda balık gibi sıkışıp kaldım… Evin duvarlarında İncil’den ayetler vardı ve evdeki dini tartışmalar günlük yaşamın bir parçasıydı... Otuzlu yaşlarıma geldiğimde, Yeni Ahit’in neredeyse tamamını ezberlemiştim... Erdoğan gibi ben de Tanrı’nın sesini takip ettiğimi düşünüyordum… Her felaketin ardında, iradesine boyun eğmeyi reddeden günahkâr insanlıktan intikam alan cezalandırıcı bir tanrının öfkesini görüyordum... Ve her iyi şeyde, yine Tanrı... onun iyiliğiydi…

Çocukluğunuzdan beri beyniniz yıkandığında, böylesi bir havuzun kutsal sularından kaçmak kolay değildir… Lanetten kurtulmak için itaat etmelisiniz ve lanet, ruhunuzu taşıyan araçta, yani bedeninizdedir… Ona boyun eğdirmeli, onu kırbaçlamalı ve mutluluğu, zevki ve keyfi ondan esirgemelisiniz… Eğer bir kadınsanız işiniz daha da zor... Bedeniniz size ait değildir… Önce kocanızın, sonra da Tanrı’nın malısınız… Eğer başörtüsü takmazsanız, eğer haç çıkarmazsanız, eğer mütevazı giyinmezseniz, eğer efendinize itaat etmezseniz, öfke üzerinize yağar… O bir korkudur, tanrıdır... Baş teröristtir...

Tanrı’nın size nasıl açıklandığına bağlı olarak, kaybetme korkusuyla her şeyi yapmaya hazırsınızdır… Halifeliğin Irak ve Suriye’deki eylemlerini göreli çok uzun zaman olmadı… Dindar insanlar, Tanrı’nın isteğini yerine getirmek için kameralar önünde “günahkarların” kafasını kesiyordu... insan kurbanları… Kadınlar ve küçük kızlar pazarlarda mal olarak satılıyordu. Zamanın tahribatına karşı yüzyıllardır ayakta duran antik kültürel anıtlar yerle bir edildi. Ve tüm bunların nedeni, bazılarının Tanrı’nın sesini duymuş olmasıdır. Eğer Tanrı tüm bu kötülükleri yapıyorsa, o piç Şeytan’a neden ihtiyacımız olsun ki?

İnsanın, gerçek ya da değil, fark etmez, yüce bir varlığa inanmaya yönelik bu ilkel ihtiyacını kesinlikle anlıyorum. Esas sorun, bir liderin, herhangi bir tanrının seçilmiş kişisi olduğuna inandığı ve onun sesini takip ettiği anda başlar... Öteki dünyadan ne tür talimatlar gelebileceğinden asla kuşku duyamazsınız. Tanrı sabah “halka altın dağıtın”, akşam da “onu kesin” diyebilir…

George Washington, Kızılderilileri yok ederken, Tanrı tarafından yönlendirildiğine inanıyordu. İspanya’da Franco, diktatörlüğünün Tanrı’nın iradesi olduğuna inanıyordu. Kuzey Kore’nin eski lideri Kim Jong-il, dini teması olduğunu ve atalarından yetki aldığını iddia ediyordu. Adolf Hitler, Tanrı ile seçilmişliğe dayalı bir teması olduğunu ve eylemlerinin onun iradesine hizmet ettiğini iddia ediyordu. Benito Mussolini kendisini, İtalya’yı yeniden canlandırmak için Tanrı’nın bir elçisi olarak görüyordu. Idi Amin Dada tanrılarla iletişim kurduğunu ve onların seçtiği kişi olduğunu iddia ediyordu. Tüm bu “seçilmişlerin” kendi halklarına ve daha fazlasına neler yaptığına bir bakın… Bir “seçilmiş” iktidara yükseldiğinde ve koltuk tahta dönüştüğünde, bunu neyin izleyeceğini görmek zor değildir… Tarih boyunca bunun defalarca tekrarlandığını gördük... İlk kurban her zaman çıplak gerçek ve onun taşıyıcısı olmaya cesaret eden herkestir... Eleştiri ve sorgulama hakkının yasaklandığı yerde gerçek özgürlük olamaz…

İnsanlara verilebilecek tek kutsal hediye, mutluluk ve refahtır… Bırakın insanlar hayata âşık olsun... Gerçekten seçilmiş olan kişi, geceleri bir çadırda karnı aç uyusa bile, bunları halkına verecektir… Böyle seçilmiş birinin tanrısına tapardım, havadan olsa bile…

Tony Angastiniotis

28 Mayıs 2023