Δεν ξεχνώ

Από το 1974 δημιουργήσαμε την κουλτούρα του “Δεν Ξεχνώ”.  Ένας χάρτης της Κύπρου μέσα σε μπλε φόντο με την νότια πλευρά λευκή και την βόρεια αιματοβαμμένη κι από πάνω η φράση “Δεν Ξεχνώ”. Θα το βρεις αυτό το σύμβολο παντού. Πάνω σε τοίχους, σε αυτοκόλλητα, σε πανό, σχολικά βιβλία, σε σώβρακα και φανέλες, ακόμα και σε τατουάζ.

Αυτό το σύμβολο έγινε η κινούμενη άμμος που βούλιαξε τις μάζες στην λήθη. Έφερε ακριβώς το αντίθετο αποτέλεσμα από αυτό που λέει. Μέσα σε αυτό το σύμβολο φυτεύτηκε η επιλεκτική μνήμη, η συγκάλυψη εγκλημάτων, το μερίδιο ευθύνης. Αν διαβάσεις το συναίσθημα του συμβόλου, αυτό που πραγματικά λέει είναι, “Σε μισώ”.

Μόλις ριζώσεις το συναίσθημα του μίσους μέσα στον άνθρωπο, μπορείς πλέον να του φορέσεις παρωπίδες και να τον χειραγωγήσεις. Ο χειραγωγημένος άνθρωπος δεν θα αμφισβητήσει, δεν θα σκάψει βαθύτερα μέσα στο σκληρό χώμα της ιστορίας. Το μίσος είναι μια κατηφόρα που δεν χρειάζεται κουπί και ιδρώτα. Αφήνεται στη ροή του ρέματος να τον πάρει μέχρι να τσακιστεί στον καταρράκτη της άγνοιας. 

Κι αν την έχθρα την ποτίζει το σχολείο, η πολιτεία και η θρησκεία, είναι θέσμια. Έχει το ελεύθερο ο άνθρωπος να την αφήσει να ανθίσει στην καρδιά, να γίνει δέντρο και να καρποφορήσει. Αν φωνάξει, «Καλός Τούρκος ο νεκρός Τούρκος» δεν θα θεωρηθεί ρητορική μίσους. Θα πάρει ένα θερμό χειροκρότημα, θα είναι πατριώτης, κι όποιος διαφωνεί μαζί του είναι προδότης. Τώρα που εκπαιδεύτηκε και όλες του οι αντιστάσεις έχουν πέσει, μπορεί να συνεχίσει με τους νέους εχθρούς. «Καλός μετανάστης ο νεκρός μετανάστης. Καλός …. ο νεκρός ….». Η ηγεσία θα επιλέγει τον εχθρό και το υποχείριο θα τον ποδοπατά.   

Όχι, όχι, δεν λέω να ξεχάσουμε. Λέω πως πρέπει να τα θυμόμαστε όλα. Να πάμε ανάποδα στο ρέμα να βρούμε την πηγή του ποταμού και να κοιτάζουμε προσεκτικά κι από τις δυο όχθες του ποταμού. Όπου κοκκινίζει το ποτάμι να σταματάμε. Να βρίσκουμε τα πτώματα και να τα ρωτάμε, «Εσύ ποιός είσαι; Πες μου την ιστορία σου». Να έχουμε το θάρρος να βγάλουμε τις παρωπίδες και τις ωτοασπίδες και να αφουγκραστούμε.

• Ονομάζομαι Ιουλία Σουπουρή και θα είμαι για πάντα 3 ετών. Δολοφονήθηκα από τουρκοκύπριους εθνικιστές στο Παλαίκυθρο.
• Ονομάζομαι Σελτέν Αλί Φαήκ, θα είμαι για πάντα 16 ημερών. Δολοφονήθηκα από ελληνοκύπριους εθνικιστές στην Αλόα. 
• Ονομάζομαι Φειδίας Στόκκος. Οι πραξικοπηματίες με εκτέλεσαν εν ψυχρώ έξω από το αρχηγείο.
• Ονομάζομαι Αϊχάν Χικμέτ. Η ΤΜΤ με δολοφόνησε στο κρεβάτι μου.  
• Ονομάζομαι Ντερβίς Αλί Καβάζογλου. Δολοφονήθηκα σε ενέδρα με τον φίλο μου Κώστα.
• Ονομάζομαι Σάββας Μένοικος. Λιθοβολήθηκα από την ΕΟΚΑ μέχρι θανάτου στην πλατεία του χωριού μου
• Ονομάζομαι…

Το «Δεν ξεχνώ» είναι το χαλινάρι του εθνικισμού που κρατάει το κεφάλι κλειδωμένο και στις δύο κοινότητες. Δεν θέλουν να κοιτάξεις στην απέναντι όχθη. Δεν πρέπει να ακούσεις τις κραυγές των άλλων. Δεν πρέπει ποτέ να ξεχάσεις πως μόνο η δική σου πλευρά έχει το δίκαιο και την απόλυτη αλήθεια. Μην ξεχνάς να μισείς κι άσε το μίσος να σε αλλοιώσει μέχρι να χαθεί κάθε ίχνος συμπόνιας από τα σπλάχνα σου. Τότε θα είσαι ένας καλός μουσουλμάνος, ένας καλός χριστιανός, ένας αληθινός πατριώτης. Ένα άξιο παιδί της πατρίδας! 

Τόνι Αγκαστινιώτης

26 Αυγούστου 2023

Unutmuyorum…

1974 yılından beridir bir “Unutmuyorum” kültürü yarattık… Mavi zemin üzerine, güney tarafı beyaz, kuzey tarafı kanlı, bir Kıbrıs haritası… Üzerinde de “Unutmuyorum” ifadesi… Bu sembolü her yerde görebilirsiniz… Duvarlarda, çıkartmalarda, pankartlarda, okul kitaplarında, iç çamaşırlarında, tişörtlerde, hatta dövmelerde…

Bu sembol, kitleleri unutuluşa iten bir bataklık haline geldi. Söylediğinin tam tersi bir etki yarattı. Bu sembolün içine seçici hafıza, suçların örtbas edilmesi, sorumluluğun paylaşılması yerleştirildi. Sembolün duygusunu okursanız, aslında söylediği şey şudur: “Senden nefret ediyorum.”

Bir kişide nefret duygusunu kökleştirdikten sonra, artık ona at gözlüğü takabilir ve onu manipüle edebilirsiniz... Manipüle edilen insan sorgulamayacak, tarihin sert toprağının derinliklerine inmeyecektir. Nefret, kürek çekmeye ve terlemeye ihtiyaç duymayan bir yokuş aşağı iniştir. Cehalet şelalesinde ezilene kadar, onu götürmesi için akıntının akışına bırakılmıştır...

Ve eğer düşmanlık okul, devlet ve din tarafından sulanırsa, bu bir kanundur… Özgür insanın kalbinde çiçek gibi açmasına, bir ağaç olmasına ve meyve vermesine izin verir... Eğer “En iyi Türk, ölü Türk’tür” diye bağırırsa, bu nefret söylemi olarak değerlendirilmeyecektir… Alkış alacak, vatansever olacak ve onunla aynı fikirde olmayan herkes hain olacak… Artık eğitildiğine ve tüm dirençleri düştüğüne göre, yeni düşmanlarla devam edebilir... “En iyi göçmen, ölü göçmendir. İyi .... ölü ....”. Lider düşmanı seçecek ve emrindekiler onu ayağı ile çiğneyecektir…

Hayır, hayır, unutalım demiyorum… Tam aksine, her şeyi hatırlamamız gerektiğini söylüyorum… Nehrin kaynağını bulmak için akıntıya doğru gidelim ve nehrin her iki kıyısından da dikkatlice bakalım... Nehrin kırmızıya döndüğü yerde duralım… Cesetleri bulalım ve onlara şunları soralım: “Kimsin sen? Bana hikâyeni anlat.” At gözlüklerimizi ve kulaklıklarımızı çıkarıp dinleyecek cesarete sahip olalım…

• Ben Ioulia Soupouri ve hep 3 yaşında kalacağım. Palekithro’da Kıbrıslı Türk milliyetçiler tarafından öldürüldüm.
• Ben Selden Ali Faik, hep 16 günlük kalacağım. Aloa’da Kıbrıslı Rum milliyetçiler tarafından öldürüldüm.
• Ben Phidias Stokkos. Darbeciler beni karargâhın dışında soğukkanlılıkla infaz ettiler.
• Ben Ayhan Hikmet. TMT beni yatağımda öldürdü.
• Ben Derviş Ali Kavazoğlu. Arkadaşım Kostas ile birlikte bir pusu sonucunda öldürüldüm.
• Ben Savvas Menikos. EOKA tarafından köyümün meydanında taşlanarak öldürüldüm.
• Ben…

“Unutmuyorum” her iki toplumda da zihni kilitli tutan milliyetçilik dizginidir… Diğer tarafa bakmanızı istemezler… Diğerlerinin çığlıklarını dinlememelisiniz… Sadece kendi tarafınızın haklı ve mutlak gerçeğe sahip olduğunu asla unutmamalısınız… Nefret etmeyi asla unutmayın ve merhametin tüm izleri bağırsaklarınızdan çıkana kadar nefretin sizi yozlaştırmasına izin verin... O zaman iyi bir Müslüman, iyi bir Hıristiyan, gerçek bir vatansever olacaksınız… Vatanın değerli çocuğu olacaksınız!

Tony Angastiniotis

26 Ağustos 2023