.png){kind=small}
ΟΤΑΝ ΚΑΙ Η FINANCIAL TIMES ΚΑΝΕΙ 180 ΜΟΙΡΕΣ ΣΤΡΟΦΗ
Η εφημερίδα Financial Times ένα από τα σοβαρά εκφραστικά όργανα των στρατηγών του κεφαλαίου, δημοσίευσε άρθρο στις 3 του Απρίλη, με τίτλο:
«Ο ιός κάνει εμφανές το πόσο εύθραυστο είναι το κοινωνικό συμβόλαιο. Ριζοσπαστικές μεταρρυθμίσεις είναι αναγκαίες για τη δημιουργία μίας κοινωνίας που θα λειτουργεί για όλους»[1].
Για ριζοσπαστικές μεταρρυθμίσεις μιλά η Financial Times και την ανάγκη για δημιουργία κοινωνίας που να λειτουργεί για όλους. Όπως και για ανάγκη ενότητας.
Το ζήτημα όμως είναι ότι επικαλούνται την ενότητα οι ίδιοι κύκλοι που στήριξαν πολιτικές που διέσπασαν τις κοινωνίες σε, χωρίς προηγούμενο, προνομιούχους και μάζες απόκληρων που ολοένα διευρύνονταν. Πολιτικές που διαλύσαν το κοινωνικό κράτος, τη δημόσια υγεία, που άφησαν χωρίς χρηματοδότηση έρευνες για την ιατρική και τα εμβόλια.
Το ερώτημα τώρα είναι πώς μπορεί να υπάρξει ενότητα σε «κοινωνίες βαθιά πολωμένες» - όπως παραδέχεται το κείμενο - που δημιούργησαν οι δεκαετίες νεοφιλελεύθερων πολιτικών.
Όλοι μαζί μπροστά στην απειλή της πανδημίας, είναι το άλλο μότο. Κάτι όμως που δεν ισχύει, όπως και η Financial Times εντελώς ανέλπιστα παραδέχεται.
«Δεν είμαστε πραγματικά μαζί σε αυτό που περνάμε...»
«Οι συνέπειες του κλεισίματος της οικονομίας επηρεάζουν πιο βαθιά αυτούς που ήδη βρισκόντουσαν στη χειρότερη θέση...»
«Μέσα σε μία νύχτα χάθηκαν εκατομμύρια θέσεις εργασίας στις υπηρεσίες φιλοξενίας, τουρισμού και εστίασης…». Κατά 12 δις αυξήθηκαν οι άνεργοι στις ΗΠΑ μέσα σε δύο εβδομάδες, κάτι που αποτελεί ρεκόρ.
Με την κάθε μέρα που περνά, αναδεικνύονται αυτές οι αλήθειες, όπως και η ανεπάρκεια των οικονομικών μέτρων για τους οικονομικά αδύνατους. «Η νομισματική χαλάρωση που επιβάλλουν οι κεντρικές τράπεζες θα βοηθήσει τους πλούσιους με πολλά περιουσιακά στοιχεία...»
«Τα θύματα του κορωνοϊού είναι στην πλειοψηφία τους οι ηλικιωμένοι… αλλά τα μεγαλύτερα θύματα του κλεισίματος στην οικονομία είναι οι νέοι και όσοι είναι ενεργοί».
Η επίκληση του «όλοι μαζί ενωμένοι» και του «είμαστε όλοι μαζί μπροστά στην απειλή» έχει ένα στόχο. Να προλειάνουν το έδαφος για να απαιτήσουν συλλογικές θυσίες. Ακόμα όμως και η Financial Times αντιλαμβάνεται ότι «για να απαιτείς συλλογικές θυσίες πρέπει πρώτα να προσφέρεις ένα κοινωνικό συμβόλαιο που ωφελεί τους πάντες».
Και εδώ είναι το μεγάλο πρόβλημα. «Η σημερινή κρίση έκανε φανερό πόσο μακριά από αυτό το ιδεώδες βρίσκονται πολλές πλούσιες κοινωνίες…»
Στα πιο πάνω συμφωνούν όλοι, ακόμα και οι ακραία νεοφιλελεύθεροι έστω και αν δεν το λένε με λόγια. Το λένε τα μέτρα που υιοθετούν στην μια μετά την άλλη χώρα.
«Τα μέτρα που λαμβάνουν οι κυβερνήσεις τώρα καταρρίπτουν πολλά ταμπού. Είναι αναγκαία για τη διάσωση επιχειρήσεων και του εισοδήματος…» και βρίσκονται ακριβώς στην αντίθετη κατεύθυνση των πολιτικών των τελευταίων δεκαετιών.
Διαπιστώνουν τώρα ότι «Οι κυβερνήσεις θα πρέπει να αποδεχτούν ένα πιο ενεργό ρόλο στην οικονομία...».
«Πρέπει να δουν τις δημόσιες υπηρεσίες ως επένδυση και όχι ως βάρος…»
Πως απαντούν σε αυτό οι ειδήμονες του νεοφιλελευθερισμού και τα ανα χώρα τσιράκια τους (βλέπε Άδωνης Γεωργιάδης - Ελλάδα, Αβέρωφ Νεοφύτου - Κύπρος και πολλοί άλλοι) που με τη σιγουριά πανσόφων κουνούσαν το δάκτυλο στους αδαείς και ξήλωναν το δημόσιο; Πως απαντούν και στα πιο κάτω;
«Η αναδιανομή του πλούτου πρέπει να μπει ξανά στην ατζέντα…
«Πολιτικές που ως τώρα θεωρούνταν εκκεντρικές, όπως το βασικό εγγυημένο εισόδημα και οι φόροι στον πλούτου, θα πρέπει να εφαρμοστούν».
Αυτά που η Financial Times εντοπίζει και εισηγείται αποτελούν ασφαλώς στροφή 180 μοιρών στους κυριάρχους κύκλους, είναι όμως ανεπαρκή! Και δημιουργούν το ερώτημα κατά πόσον μπορούν να εφαρμοστούν στις κοινωνίες που το παιγνίδι μοιράζουν οι ιδιωτικές τράπεζες, όπου δεν υπάρχουν κρατικές τράπεζες για να αναλάβουν την ανάπτυξη και τη διαχείριση των κόκκινων δανείων.
Σωτήρης Βλάχος
9 Απριλίου 2020
[1] Opinion - The FT View
Virus lays bare the frailty of the social contract
Radical reforms are required to forge a society that will work for all
THE EDITORIAL BOARD
https://www.ft.com/content/7eff769a-74dd-11ea-95fe-fcd274e920ca