Ας κεράσει κάποιος τον υπουργό Εξωτερικών ένα παγωτό Ben & Jerry

Στις 19 Ιουλίου, η αμερικανική εταιρεία παγωτού Ben & Jerry’s ανακοίνωνε τον τερματισμό των πωλήσεων προϊόντων της σε ισραηλινούς οικισμούς, που βρίσκονται στην κατεχόμενη Δυτική Όχθη και την Ανατολική Ιερουσαλήμ. Η αμερικανική εταιρεία δήλωσε ότι οι πωλήσεις στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη δεν «συνάδουν με τις αξίες μας».

Η Δυτική Όχθη και η Ανατολική Ιερουσαλήμ βρίσκονται υπό τον έλεγχο του Ισραήλ από τον πόλεμο του 1967.

Περισσότεροι από 600.000 Εβραίοι ζουν σε περίπου 140 οικισμούς. Η πλειοψηφία της διεθνούς κοινότητας θεωρεί τους εποικισμούς παράνομους σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο. Η απόφαση της εταιρείας προκάλεσε έξαλλες αντιδράσεις από τους Ισραηλινούς πολιτικούς, από την ακροδεξιά μέχρι τη σιωνιστική αριστερά. Παράλληλα με τις κραυγές περί «αντισημιτισμού» και «οικονομικής τρομοκρατίας», η ισραηλινή κυβέρνηση κάλεσε τις ΗΠΑ να επιβάλουν κυρώσεις στην εταιρεία μέσω εσωτερικών νόμων, που ουσιαστικά τιμωρούν τυχόν μποϊκοτάζ που σχετίζονται με το Ισραήλ.

Στις 20 Ιουλίου ο Ερντογάν ανακοίνωνε το σχέδιο μερικού ανοίγματος της περίκλειστης περιοχής της Αμμοχώστου, γνωστοποιώντας ότι θα εφαρμοστεί η άρση του στρατιωτικού καθεστώτος σε ένα τμήμα της πόλης, οδηγώντας σε άνοιγμα της περιοχής σε ποσοστό 3,5%, κάτι που ουσιαστικά οδηγεί στο ξεκίνημα του εποικισμού του Βαρωσιού. Οι ομοιότητες της κατοχής στην Παλαιστίνη και την Κύπρο είναι παραπάνω από εμφανείς, εντούτοις ο υπουργός Εξωτερικών της Κυπριακής Δημοκρατίας έσπευσε να διαβουλευτεί με τους Ισραηλινούς μέτρα αντιμετώπισης των εξαγγελιών του Ερντογάν, δηλαδή με τους κατ' εξοχήν εποικιστές, μια δύναμη, που εφαρμόζει μεθόδους απαρτχάιντ και λειτουργεί ως διεθνής τρομοκράτης των λαών.

Ο υπουργός Εξωτερικών μίλησε για “κοινή ανάγνωση” από το Ισραήλ και τη Λευκωσία των προκλήσεων από την Τουρκία και για «αμοιβαία αντίδραση», για την οποία μίλησε και ο Ισραηλινός ομόλογός του. Ποιος θα μας προστατεύσει από τέτοιες «αμοιβαίες» αντιδράσεις;

Τί υποκινεί τις ενέργειες του υπουργού; Θα σωθούμε με υποταγή μας στην ιμπεριαλιστική Δύση; Αυτό που επιχειρεί είναι το ξέπλυμα της παράνομης εποικιστικής πολιτικής του Ισραήλ. Αποδίδοντάς του την ιδιότητα του δήθεν προστάτη μας, προσπαθεί να αποπροσανατολίσει τον κυπριακό λαό για την απόλυτη αδυναμία της κυβέρνησης της ΚΔ να αντιδράσει στο πολιτικό Βατερλό στο οποίο οδήγησε τον τόπο, κυρίως με τη στάση της στις συνομιλίες το 2017 και στη συνέχεια με τις θεωρίες τους για δύο κράτη. Πουλώντας εκδούλευση στο Ισραήλ φαντάζονται ότι δυναμώνουν τη θέση τους διπλωματικά, αλλά πρακτικά ταυτίζουν την Κυπριακή Δημοκρατία με τις πιο αντιδραστικές δυνάμεις, πιστεύοντας ότι έτσι διασφαλίζουν τα συμφέροντα της ολιγαρχίας που εκπροσωπούν. Έτσι καταλύουν τον αγώνα να υπερασπιστούν αρχές και δίκαια του λαού μας και να σταθούν αλληλέγγυοι στους καταπιεσμένους λαούς της περιοχής.

Ο Πρόεδρος ανησυχεί αν «κανένας Βαρωσιώτης γίνει συνεργός στους σχεδιασμούς και τους στόχους της Τουρκίας», όταν η κυβέρνησή του είναι απόλυτος συνεργός των αντίστοιχων στόχων του Ισραήλ. Κανένας λαός δεν δικαιώθηκε ξεπουλώντας αρχές και μετέχοντας σε συμμαχίες με άνομες εξουσίες.

Ας κεράσει λοιπόν κάποιος τον Υπ. Εξωτερικών ένα παγωτό Ben & Jerry, μπας και πάρει τη γεύση του τι συμβαίνει στον σύγχρονο κόσμο. Κινήματα ακτιβιστών διεθνώς παλεύουν για τερματισμό της απάνθρωπης μεταχείρισης του Ισραήλ έναντι στους παλαιστίνιους, παλεύουν να πείσουν εταιρείες, πανεπιστήμια και οργανισμούς να πιέσουν το Ισραήλ και χώρες για να επιβάλουν κυρώσεις. Η επιτυχία του παγκόσμιου κινήματος για τον τερματισμό του απαρτχάιντ στη Νότια Αφρική δίνει την έμπνευση.

Σημαντική καμπή είναι η κίνηση της εταιρείας που ιδρύθηκε από τους Εβραίους φίλους Ben Cohen και Jerry Greenfield το 1978 και έχει υιοθετήσει εδώ και καιρό μια φιλελεύθερη κοινωνική αποστολή, η οποία εκφράζεται συχνά μέσα από τις γεύσεις του παγωτού, όπως το Save Our Swirled και το Justice ReMix’d. Ακόμα και αφού η Unilever αγόρασε την εταιρεία το 2000, η Ben & Jerry's παρέμεινε ανεξάρτητη στην επιδίωξη των προοδευτικών αξιών της, που αυτή τη φορά εκφράστηκε στη δήλωση των Ben & Jerry's ότι η πώληση παγωτού στη Δυτική Όχθη «δεν συνάδει με τις αξίες μας».

Ενώ δεν αμφιβάλλουμε ότι οι αξίες της εταιρείας ήταν πίσω από την απόφαση, πιστεύουμε επίσης ότι κάτι άλλο συμβαίνει: Το Ισραήλ χάνει τη μάχη για την κοινή γνώμη.

Αυτή τη στιγμή το Ισραήλ στις ΗΠΑ έχει αποδοχή μόλις 3% μεταξύ των Δημοκρατικών και των ψηφοφόρων που υποστηρίζουν τους Δημοκρατικούς, από 31% στις αρχές της δεκαετίας του 2000. Μεταξύ των φιλελεύθερων Δημοκρατών, το Ισραήλ δεν τυγχάνει αποδοχής, καθώς οι περισσότεροι από αυτούς τους ψηφοφόρους εκφράζουν υποστήριξη στους Παλαιστίνιους. Η τάση είναι ιδιαίτερα ισχυρή ανάμεσα στους νεότερους Αμερικανούς. Παρόμοιες  και πιο προχωρημένες τάσεις υπάρχουν και στην Ευρώπη.

Δημοσκόπηση του 2019 διαπίστωσε ότι, αν και οι περισσότεροι Αμερικανοί δεν είχαν ακούσει ποτέ για το κίνημα BDS (μποϊκοτάζ), το 48% των Δημοκρατικών, που ήταν εξοικειωμένοι με αυτό, δήλωσαν ότι το υποστηρίζουν. Και σχεδόν τα τρία τέταρτα όλων των ερωτηθέντων της έρευνας δήλωσαν ότι αντιτίθενται στους νόμους που τιμωρούν τους ανθρώπους για το μποϊκοτάζ.

Κατά τη διάρκεια του αγώνα κατά του απαρτχάιντ στη Νότια Αφρική, οι μεγάλες εταιρείες δεν προσχώρησαν στο κίνημα μέχρι που η κοινή γνώμη άρχισε να αλλάζει σοβαρά ως απάντηση στον έντονο λαϊκό ακτιβισμό, που συνήθως καθοδηγείτο από συνδικαλιστές και φοιτητές.

Η εταιρεία Ben & Jerry's αντιμετωπίζει παρόμοια εκστρατεία φιλο-Παλαιστινίων ακτιβιστών εδώ και χρόνια. Οι μάχες στη Γάζα τον Μάιο του 2021, που άφησαν 253 Παλαιστίνιους και 12 Ισραηλινούς νεκρούς φαίνεται να έχουν επιταχύνει την πίεση, καθώς ακτιβιστές των κοινωνικών μέσων ενημέρωσης βομβάρδιζαν την εταιρεία με αιτήματα να μποϊκοτάρουν το Ισραήλ.

Χάρης Καλαποδάς

9 Αυγούστου 2021